vvlg logo Nieuwsbrief Geschiedenisonderwijs Vlaanderen

Inhoud Hermes 60

 

Themanummer kolonisatie – kolonialisme – een toelichting

Karel Van Nieuwenhuyse

 

Migrerende boeren of veranderende jagers-verzamelaars? De verspreiding van landbouw en veeteelt over Europa tijdens het neolithicum.

Philippe Crombé

 

Mesopotamisch kolonialisme in het Oosten: expansie, exploitatie en cultuurimperialisme.

Katrien De Graef

 

‘Kolonies’ in de Griekse Oudheid, ca. 1000 v.C. – ca. 500 v.C.

Arjan Zuiderhoek

 

Tempels en gemeenschap in Grieks Sicilië

Floris van den Eijnde

 

De Duitse Oostkolonisatie

Leo Paul

 

1433: het jaar van het keerpunt

Luc Cuyvers

 

De ‘interculturele ontmoeting’ tijdens de kolonisatie: ervaring door en van ‘de andere’ en ‘wederzijdse beïnvloeding’.

Eddy Awouters

 

Potatoes, Coffee, and Sugar – Colonial Goods from ‘Overseas’ Transform Europe

Reinhard Wendt

 

'Als een wereld zo groot, waar uw vlag staat geplant'. Kunnen we het Belgisch koloniaal verleden dichterbij brengen?

Geert Castryck

 

Van de Chinese dorpen van Leopold II’s Congo tot de Chinatown van Aundu Kiala: het beeldrijk verhaal van de relaties tussen de Volksrepubliek China en de Democratische Republiek Congo, 1885-2010.

Zana Etambala

 

Overzicht recensies

De dag van de geschiedenis

 

Het Katholiek Onderwijs West-Vlaanderen organiseert op 18 oktober 2016 in de Eekhout Academy te Brugge de Dag van Geschiedenis voor de tweede en derde graad.

 

Het is thematisch volledig gewijd aan de Verenigde Staten van Amerika, maar haakt tegelijk ook in op twee belangrijke didactische prioriteiten (historisch denken over bronnen, binnenklasdifferentiatie) voor de komende schooljaren. 

 

 

Onderwijsspecialisten als Karel Van Nieuwenhuyse (KUL) en Wouter Smets (Karel de Grote- Hogeschool Antwerpen) zijn onder andere geprogrammeerd.

 

Uitgebreide info over de plenumreferaten en de werkwinkels zijn te vinden op de site van Eekhout Academy.

Gebruik van audiovisueel videomateriaal in de klas

 

Op donderdag 27 oktober 2016 organiseert VIAA in samenwerking met het Departement Onderwijs een studiedag met als thema “Gebruik van audiovisueel archiefmateriaal in de klas”. Aan de hand van hands-on workshops maken leerkrachten en docenten van de lerarenopleidingen kennis met het onderwijswebplatform ‘Het Archief voor Onderwijs’.

Deze studiedag omvat twee delen. De voormiddagsessie is gericht op leerkrachten van het secundair onderwijs. Via hands-on sessies voor de vakken Nederlands, geschiedenis, gedrags- en cultuurwetenschappen, economie en natuurwetenschappen gaan de deelnemers aan de slag met ‘Het Archief voor Onderwijs’, doorzoeken ze het rijke aanbod aan audiovisueel materiaal en stellen ze eigen lesklare collecties samen.

De namiddagsessie is gericht op docenten van de lerarenopleidingen, met een focus op de opleidingen tot leerkracht lager onderwijs en leerkracht secundair onderwijs. Deze sessie zal vooral ingaan op hoe studenten lerarenopleiding toegang kunnen krijgen tot de beeldbank en hoe zij het platform vlot kunnen inzetten bij stage- en andere opdrachten in het kader van hun lerarenopleiding.

Elke workshop wordt afgesloten met een rondleiding in het Future Classroom Lab.

Deze studiedag vindt plaats op 27 oktober 2016 in het Future Classroom Lab in Trierstraat 61 in Brussel.

Inschrijven is gratis, maar verplicht. Bekijk het volledige programma van deze studiedag.

Nascholingen KU Leuven

Zin en onzin van herinneringseducatie. 

 

Tussen burgerschapsopvoeding en geschiedenisonderwijs (Kaat Wils): Onderwijs over ‘zwarte bladzijden’ uit het verleden zou jongeren weerbaar moeten maken voor de toekomst om herhaling van het verleden te vermijden, zo luidt de redenering. De vraag hoe zinvol een dergelijke benadering van het verleden in een onderwijscontext is, zal centraal staan in de lezing, die vertrekt vanuit de spanningen tussen geschiedenisonderwijs en herinneringseducatie.

 

Meer info op de site van de Alumni KU Leuven

 

Meer nascholingen vindt u op de site van de KU Leuven:

 

            De bewogen geschiedenis van het Russische rijk (16de eeuw-heden) (20-04-2017)    


Dag van de leerkracht - op 5 oktober 2016 in Kazerne Dossin!

 

Zoals elk jaar biedt deze boeiende dag heel wat inhoudelijke en didactische tips rond het thema Holocaust.  

De educatieve dienst dompelt je onder in herinneringseducatie met het nieuwe parcours Een leven beleven, een lezing rond bystanders of een rondleiding in het museum met een gids.

Het educatieve team staat klaar om al je vragen te beantwoorden. Ook heel wat partners van de Kazerne tonen wat ze aan lesmateriaal en ondersteuning aanbieden. Als afsluiter kan je in gesprek  gaan met getuigen van de eerste en tweede generatie slachtoffers van de holocaust. Boeiende ontmoetingen en inspiratie verzekerd!

Meer info vind u hieronder, alsook op onze website: https://www.kazernedossin.eu/NL/Bezoek/Publieksprogramma/Activiteiten/Dag-van-de-leerkracht.

Nascholingen van CNO - Universiteit Antwerpen

 

Nascholingen in het kader van geschiedenis die dit academiejaar worden georganiseerd  door CNO Antwerpen.

U vindt ze terug op de volgende link van de Universiteit Antwerpen

  • Wie wordt de volgende Amerikaanse president? - Zaterdag 15/10/2016 
  • Van rendierjager tot digitale mens: een cultureel-ecologische beschouwing  - Zaterdag 22/10/2016 
  • Oranje tegen Spanje: Eenheid en scheiding van de Nederlanden onder de Habsburgers (1500-1648) - Zaterdag 28/01/2017 
  • Onvoorspelbaar verleden. Historische beeld(ver)vorming in Rusland - Zaterdag 18/03/2017 
  • Historisch redeneren over bronnen  - Woensdag 19/10/2016 
  • Dag van het geschiedenisonderwijs 2017 Het Byzantijnse Rijk: veraf, en toch dichtbij  - Zaterdag 18/02/2017 
  • Studiedag Multiperspectiviteit in de geschiedenisles -  Woensdag 22/02/2017 
  • Studiedag Multiperspectiviteit in de geschiedenisles (herhaling)  - Woensdag 08/03/2017 

Nascholingen vakbegeleiding bisdom Hasselt

 

Nascholingen van de vakbegeleiding geschiedenis van het bisdom Hasselt vindt u op de volgende link van het katholiek onderwijs

  • Excursie Leuven: stadswandeling met gids, Sint-Pieterskerk, Museum M - gidsen M-Museum ter plaatse - 30/09/2016
  • Hiërogliefenschrift, Oudegyptische bronnen en concrete werkvormen voor in de klas - 19/10/2016
  • Differentiëren in geschiedenis - 25/01/2017
  • Bronnenonderzoek: werken met bronnen in de klas - 15/03/2017
  • Thomas More’s Utopia: hoe leest men een humanistische utopie? - Inleiding tot de politieke, sociale, literaire en culturele context van Thomas More’ Utopia. Lectuur van enkele passages uit de Utopia waarbij zal worden toegelicht hoe een humanistische Latijnse tekst in al haar lagen moet worden begrepen. - 26/04/2017

Nascholingen vakbegeleiding bisdom Gent

 

Al twee nascholingen die worden georganiseerd door de vakbeleiding geschiedenis van het bisdom Gent:

  • ‘haatboodschappen in de klas’. In de menswetenschappen leren leerlingen nadenken over de samenleving en vormen ze hun eigen opvattingen. Dat gebeurt niet altijd op even fijnzinnige wijze. Hoe ga je om met leerlingen die haatdragende en kwetsende meningen verkondigen? Medewerkers van UNIA, het interfederaal gelijkekansencentrum, schetsen het wettelijk kader en geven ook didactische tips hoe je als leraar optreedt in dergelijke situaties.- 4 oktober (13u30-16u30) Inschrijven kan via deze link.
  • Op woensdagnamiddag 12 oktober organiseert de vakbegeleider Tom De Paepe een netwerkmoment voor collega’s die lesgeven in tso. De specifieke situatie van dit onderwijsniveau zorgt voor heel eigen uitdagingen. Het is de bedoeling om geïnteresseerde collega’s samen te brengen en ervaringen uit te wisselen, materiaal te delen en te leren van elkaar. Dit moment vindt plaats in het dienstgebouw in Marialand in Gent, van 14u tot 16u. Deelname is  gratis. Collega’s die interesse hebben om deel te nemen, mogen dat per mail laten weten.  

Worden jouw leerlingen Europarlementariër voor één dag in Straatsburg?

 

Euroscola is een project georganiseerd door het Europees Parlement waarbij secundaire scholen elkaar ontmoeten in Straatsburg voor een eendaagse en meertalige simulatie van een plenaire zitting van het Europees Parlement.  


Voor zover mogelijk zijn alle EU-landen vertegenwoordigd, maar wel door maximaal één school per land. Het parlement vergoedt de overnachting en de reis naar Straatsburg.

De selectie om aan Euroscola mee te doen met je klas (3e graad secundair onderwijs) loopt nog tot 21/10/2016.  

 

Alle informatie op www.europarl.be/nl/euroscola

China Platform van UGent organiseert 5 evenementen om Taiwan in de kijker te zetten

 

Het China Platform van UGent organiseert een aantal culturele evenementen in het kader van het “2016 Taiwan Spotlight Project” en wil jullie van harte uitnodigen om deze evenementen bij te wonen.

Vooral de officiële opening van de tentoonstelling volgende week woensdag 5 oktober, de filmvoorstelling op 19 oktober en het muzikaal optreden in Het Pand op 16 november zullen voor het grote publiek zeker de moeite zijn.

Meer info op de site van de UGent.

We lichten er één uit op 5 oktober:

Taiwan's Art Exhibition "Expo Spotlight - Landscapes of heart and mind"

Showcase the richness of Taiwanese Art by exhibiting artworks of 8 different Taiwanese artists

Venue:  Entrance hall Rectorate Building, Sint-Pietersnieuwstraat 25, 9000 Ghent

Time: 18:00 - 21:00 hrs

  • Official Opening of the art exhibition: 18:00 - 19:00 hrs
  • Evening Reception: 19:00 - 21:00 hrs (Venue: UFO)

Laatste nieuws per periode

prehistorie

Ötzi

zie ook wikipedia

Lees meer »

Hoe één schedel de vroege menselijke stamboom kan samenbrengen

Lees meer »

Neanderthaler was geen bruut

http://nl.wikipedia.org/wiki/Neanderthaler

Lees meer »

oude nabije oosten

Echnaton

Echnaton wil de groeiende macht van de priesters van Amon breken door het invoeren van een monotheïstische godsdienst, namelijk de eredienst van Aton (het levende beeld van de...

Lees meer »

Ontdekking van het graf van Toetanchamon

Howard Carter en Lord Carnarvon zijn afgedaald naar het graf van Toetanchamon. De tweede verzegelde deur, die toegang geeft tot het voorvertrek, laten zij vrijmaken. We zijn 25 november als de...

Lees meer »

Het ware gelaat van farao Toetanchamon

Via een 'virtuele autopsie' op basis van 2.000 computerscans en een genetische analyse van familieleden menen wetenschappers het ware gelaat van de mythische farao Toetanchamon te hebben...

Lees meer »

klassieke oudheid

Romeinse legerkampen gezien door Griekse ogen

De Griekse edelman Polybios uit Megalopolis in Arkadië op de Peloponnesos (ca. 200-118 v.Chr.) kwam in 168 na militair ingrijpen van de Romeinen in Griekenland met duizend landgenoten als...

Lees meer »

De Romeinse woning

De Romeinse woning van de rijksten kennen we via de opgravingen in Pompeii en Herculaneum. De Romeinse woning bestond uit twee onderdelen, namelijk het atrium en daarachter het peristylium. Van...

Lees meer »

De jongeling van Kritios

De kunstenaar van dit werk gebruikt voor de eerste keer in de geschiedenis een natuurlijke ontspannen houding van een jongeling die stil staat. We zien in dit standbeeld nog steeds de kouros maar...

Lees meer »

middeleeuwen

Keure van Nieuwpoort

De keure van Nieuwpoort is de oudst bewaard gebleven geschreven stadskeur in Vlaanderen. Ze toont hoe de graaf van Vlaanderen niet alleen rechtspraak, maar ook het bestuur van de stad regelde. De...

Lees meer »

Robin Hood: feit of fictie?

De tekst kan gebruikt worden voor een les historische kritiek. Je kan de leerlingen de tekst laten lezen en vervolgens de meerkeuzevragen laten oplossen. Het is een tamelijk zware tekst voor...

Lees meer »

Badhuizen in een film en een roman

Het filmfragment met een een beginnende barbier en een middeleeuws badhuis.

Lees meer »

nieuwe tijd

Admiraal Michiel de Ruyter

De Ruyter was goed bevriend met de machtige, staatsgezinde politicus Johan de Witt. Negentien jaar lang (tot en met augustus 1672) was Johan de Witt raadpensionaris van Holland. Destijds had de...

Lees meer »

De Vierschaar

Van in de middenleeuwen tot het eind van het ancien regime gebruikte men deze aanduiding voor een gerechtsplaats. Het komt van het oud-germaanse gebruik om de plaats van het geding met koorden af...

Lees meer »

Tulpenmanie

De eerste crash in het kapitalisme. 

Lees meer »

nieuwste tijd

De wereld achter de kast in de 19e eeuw

Hoewel sodomie sinds de invoering van de Code Pénal na de Franse revolutie in België niet meer officieel strafbaar was, bleven homoseksuelen geviseerd door het gerecht. Zowel in de...

Lees meer »

De open duikhelm

Twee Londense broers John en Charles vonden de duikhelm uit. De uitvinding kwam tot stand in de scheepvaart want Charles zocht naar een oplossing voor het levensgevaarlijk werk van teertouwen...

Lees meer »

Leopold II en Woeste

Woeste, Leopold II en kardinaal Goossens over algemeen stemrecht en Daens. 

Lees meer »

eigen tijd

Kantelpunten - de klimaatshock

Zie ook de recensie op onze site.

Lees meer »

Belgische justitie en de dioxinecrisis

We verwijzen door naar de recensie op onze site. Zie ook het ganse hoofdstuk.  

Lees meer »

Het onvoltooide land

Een team van het VRT-Nieuws onder leiding van Jos Bouveroux gaat in de vierdelige reeks 'Het Onvoltooide Land' op zoek naar antwoorden op vragen over de zin en onzin van de...

Lees meer »

doorheen de tijden

Tijdlijn van de mode

De tijdlijn vind je op deze link. Met deze tijdlijn geef je de leerlingen al een referentiekader waarbinnen het onderwerp uitgediept kan worden. 

Lees meer »

Oorlogsgebieden: 10 eeuwen conflict in 5 minuten

Een YouTube-gebruiker maakte een geanimeerd filmpje dat alle belangrijke strijdtonelen van de laatste tien eeuwen toont. In amper vijf minuten wordt 1.000 jaar oorlog opgevoerd op de tonen van Die...

Lees meer »

Hoe klonk het Nederlands 500, 100 en zelfs 1500 jaar geleden?

Lees meer »

Wens je lid te worden van VVLG? Registreer je hier